Geweest bij

Temperament (2019), papierkunstobject van Annita Smit (detail – foto Anja Loepa)

Tijd en Eeuwigheid

Tijd en Eeuwigheid

De prikkelende cross-over tentoonstelling Tijd en Eeuwigheid. Poëzie in beeld en woord toonde verbluffende papierkunstobjecten van Annita Smit naast (nieuwe) gedichten van eigentijdse dichters: Gershwin Bonevacia, Babs Gons, Marjolijn van Heemstra, Iduna Paalman en Mustafa Stitou.
Het draaide om de directe relatie tussen de kunst en de kijker: ‘Het hoofd mag uit, het hart mag aan’. Alle kunstwerken samen daagden de bezoeker uit een verstilde ervaring (slow art) te beleven: mindfulness en meditatie voor museumbezoekers.

Tijd en Eeuwigheid in Museum Krona in Uden (film Sven Peetoom)

Optische illusies en verfijning

De 13 nieuwe driedimensionale papierkunstobjecten van Annita Smit in de tentoonstelling zijn gemaakt van ultradundruk, gered Bijbelpapier. Het betreft misdrukken en overdrukken waar soms nog flarden tekst door schemeren. Twee werken maakte Smit van gebruikte liedboeken, een ander van ‘total loss Bijbels’. Naast deze nieuwe werken waren tien bestaande werken te zien die binnen het thema vallen en ook van bijbelpapier zijn gemaakt. Het werk van Annita Smit, die in binnen- en buitenland exposeerde, typeert zich door subtiele natuurlijk ogende kleuren, de verfijning en detaillering. Elk werk blijkt te zijn opgebouwd uit minuscule gesneden en gekleurde stukken ragfijn papier die als door de wind op hun plek zijn gewaaid. In haar werk speelt ze met optische illusies.

Tijd en Eeuwigheid in Museum Krona, Uden (foto’s W. Kuijpers)

paleiszaal met houten vloer, stalen stellingen waar papierkunst in hangt toont tijd en eeuwigheid
Tijd en Eeuwigheid in Escher in Het Paleis, Den Haag (foto Petra Katanic)

Eigentijdse dichters

De papierkunst van Annita Smit en de gedichten van Gershwin Bonevacia, Babs Gons, Marjolijn van Heemstra, Iduna Paalman en Mustafa Stitou werkten op elkaar in. De nieuwe poëzie hing in Tijd en Eeuwigheid, gedrukt op dundrukpapier tussen de papierkunstobjecten. Samen vertegenwoordigden de dichters een nieuwe generatie. Zij raken lezers in het hart met uit het leven gegrepen alledaagse onderwerpen die ‘dicht bij huis’ lijken te zijn.

Slow art

De tentoonstelling was niet alledaags ingericht. Er waren geen bijschriften, sturende titels of analyses. Met alleen een introductie-tekst nodigde het Bijbels Museum bezoekers uit met deze in de monumentale ruimtes geplaatste kunst (‘slow art’) een verstilde ervaring te beleven: wat maakt de kunst in hen wakker? Welke gevoelens, vragen, ideeën of inzichten brengt die naar boven?

Gratis essay

Bij de tentoonstelling verscheen een – eveneens op dundrukpapier gedrukte – eenvoudige gratis publicatie met een nieuw essay van filosofe Joke Hermsen, een introductie en de vijf gedichten.

Tijd en Eeuwigheid op toernee

De tentoonstelling Tijd en Eeuwigheid reisde door Nederland. Den Haag had in juni 2021 de première. We toonden de werken daar op twee locaties aan het Lange Voorhout: in Escher in Het Paleis werd het werk van Annita Smit getoond tussen de prenten van M.C. Escher. Ook de Kloosterkerk, aan hetzelfde Lange Voorhout, bood een prachtige monumentale context.

Daarna reisde de tentoonstelling naar Museum Krona in Uden. De werken werden daar getoond te midden van een speciale selectie uit de rijke collectie middeleeuwse kunst van Museum Krona. Van 11 februari tot 1 mei was de tentoonstelling te zien in Museum Klooster Ter Apel. Van 9 mei t/m 29 juli 2022 stond hij in CIRCL Amsterdam, het duurzaamheidsplatform van ABN AMRO.

Tijd en Eeuwigheid was een productie van het Bijbels Museum dat altijd tentoonstellingen maakt met een link met de Bijbel, vaak verbreed naar andere stromingen of religies. Dat geldt zeker voor het thema ‘Tijd en Eeuwigheid’, dat in alle wereldgodsdiensten een belangrijke plaats inneemt. Steeds meer mensen nemen kennis van meerdere godsdiensten en wijsheid stromingen tegelijk. Ze vergelijken en doorgronden de systemen van ‘oost’ en ‘west’, de grote overeenkomsten én verschillen. Zo onderwezen de Boeddha, Zoroaster, Jezus en Mohammed de mensheid van hun tijd over de wereld van de tijdruimte én die van de eeuwigheid. Vele filosofen, kunstenaars, dichters en (beta-) wetenschappers bogen zich over het thema.