Blog: Achter de schermen
Mijn naam is Emma en ik geef graag een kijkje achter de schermen. Ik studeer Kunstgeschiedenis en sinds september 2024 ben ik stagiair bij het Bijbels Museum. Dit museum heeft geen vaste tentoonstellingsruimte: het is een ‘nomadisch’ museum. Dat betekent dat we met onze tentoonstellingen door heel Nederland reizen.
Wat gebeurt er in een museum zonder museum zoal op een dag? Het team is klein, bestaande uit drie vaste medewerkers, een vrijwilliger en twee stagiairs. Op dit moment ontwikkelen we samen met verschillende partners diverse tentoonstellingen. Door de kleinschaligheid van het team ben ik als stagiair bij veel facetten van het museale werk betrokken. Maar wat voor taken krijg ik als stagiair? Vandaag neem ik je mee achter de schermen. Ik geef je een kijkje in mijn dagelijkse werkzaamheden. Een kleine disclaimer: geen enkele dag is hetzelfde, en dat maakt het werk juist zo afwisselend en leuk!
Bruiklenen zoeken
Een van de opdrachten die ik recent kreeg, was het vinden van bruiklenen voor de tentoonstelling Uit het paradijs. Kunst, mythologie, psychologie. Deze tentoonstelling is nu te zien in Museum Krona in Uden. Daarna reist hij door naar Museum Klooster Ter Apel. Als museum zonder eigen collectie, tonen we altijd geleende of in opdracht gemaakte kunst. Zo moest ik op zoek naar vervangingen voor twee kunstwerken die helaas niet mee naar Ter Apel kunnen: het beroemde Saulustableau uit het MAS in Antwerpen, een Vlaams topstuk, en De Verloren Zoon van Rembrandt uit Teylers Museum. Museum Klooster Ter Apel is kleiner dan Museum Krona. Daarnaast zijn beide werken zo bijzonder en kwetsbaar dat ze slechts tijdelijk tentoongesteld kunnen worden. Zo is elke tentoonstelling van het Bijbels Museum weer maatwerk.
Het Saulustableau is een tegeltableau dat de bekering van Saulus toont, en De Verloren Zoon een ets die de terugkeer van de verloren zoon naar zijn vader verbeeldt. Het was belangrijk dat de vervangende kunstwerken hetzelfde thema hadden. Het materiaal en de kunstenaar mochten verschillen. Deze taak vond ik ontzettend leuk, omdat het mijn eerste keer was om zo’n opdracht uit te voeren. Ik kreeg zo de kans om in allerlei museumcollecties rond te neuzen.
1.256 resultaten
Ik begon mijn zoektocht in de enorme database van het RKD, het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis. Dit instituut is een van de belangrijkste kunsthistorische kenniscentra wereldwijd en beheert een indrukwekkende online collectie. De zoekmachine leverde direct al 1.265 resultaten op voor De Verloren Zoon, wat een goed startpunt was. Het gaf me een eerste indruk van de verschillende kunstwerken met hetzelfde thema. Het was echter wat overweldigend, dus besloot ik de collecties van verschillende musea één voor één te verkennen. Ik keek onder andere bij Museum Boijmans van Beuningen, het Nederlands Tegelmuseum, Museum De Lakenhal, Museum Catharijneconvent en Stedelijk Museum Breda. Voor het Saulustableau volgde ik hetzelfde proces.
Bij het zoeken lag mijn focus op kunstwerken die de thema’s helder uitbeeldden en in goede staat waren. Na het doorzoeken van de collecties, stelde ik een lijst samen met de beste vervangingen, inclusief titel, kunstenaar, tijdsperiode en een link naar de museumdatabase. Locatiepartner Museum Klooster Ter Apel maakt binnenkort een keuze. Wil je de werken uit MAS en Teylers nog bekijken? Beide zijn nog t/m 16 maart 2025 te zien in Museum Krona (absoluut een aanrader!).
Kleine taken
Af en toe krijg ik ook kleinere opdrachten. Directeur Carolien Croon, die tegenover mij in het kantoor zit, steekt dan haar hoofd boven haar scherm uit en vraagt of ik bijvoorbeeld een lijst van Art Spaces (kunstruimtes) in Nederland wil samenstellen, research wil doen naar bepaalde religieuze verhalen of contactgegevens van museale collega’s wil opzoeken en noteren. Tuurlijk! Ook ga ik mee naar vergaderingen bij coproducenten, maak ik berichten voor social media en schrijf ik mee aan e-nieuwsbrieven. Deze taken maken mijn dagen gevarieerd en geven óók mij een breder beeld van wat er achter de schermen van een museum gebeurt!
Januari 2025
Emma Crok, Kunstgeschiedenis, Universiteit van Amsterdam
